Tiếp tục hoàn thiện, nâng cao vai trò và hiệu quả quản lý nhà nước về ATBXHN

Trong khuôn khổ Hội nghị từ 30-31/07/2024 đã diễn ra các Phiên họp toàn thể về chủ đề: Công tác quản lý nhà nước về đảm bảo an toàn bức xạ, hạt nhân; An ninh hạt nhân - Phóng xạ môi trường - Ứng phó sự cố.

Quản lý nhà nước về đảm bảo an toàn bức xạ, hạt nhân

Ông Phạm Văn Toàn - Phó Cục trưởng Cục ATBXHN và bà Trần Bích Ngọc - Vụ trưởng Vụ Năng lượng nguyên tử đồng chủ trì Phiên họp Công tác quản lý nhà nước về đảm bảo an toàn bức xạ, hạt nhân.

Tại Phiên họp về Công tác quản lý nhà nước về đảm bảo an toàn bức xạ, hạt nhân, bà Trần Bích Ngọc - Vụ trưởng Vụ NLNT đã có bài trình bày về Quy hoạch phát triển, ứng dụng NLNT thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Quy hoạch được xây dựng nhằm giúp nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước trong lĩnh vực NLNT; đề ra định hướng cơ bản dài hạn, xác định các mục tiêu tổng quát, mục tiêu cụ thể, những vấn đề trọng tâm cần giải quyết và các khâu đột phá về phát triển, ứng dụng NLNT đóng góp tích cực, trực tiếp và hiệu quả trong các ngành, lĩnh vực: y tế, nông nghiệp, tài nguyên và môi trường, công nghiệp và các ngành kinh tế - kỹ thuật khác; đồng thời đề ra định hướng và phương án đầu tư phát triển các cơ sở nghiên cứu khoa học và công nghệ hạt nhân, các cơ sở ứng dụng và cơ sở đào tạo trong lĩnh vực NLNT, là căn cứ để hoạch định các chính sách và kiến tạo động lực phát triển, xây dựng kế hoạch, giải pháp và huy động nguồn lực thực hiện.

Bà Trần Bích Ngọc, Vụ trưởng Vụ NLNT trình bày về Quy hoạch phát triển, ứng dụng NLNT thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Trong bài trình bày về “Định hướng hoàn thiện chính sách, pháp luật NLNT đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an toàn, an ninh và hội nhập quốc tế”, ông Đinh Ngọc Quang, Trưởng phòng Pháp chế và Hợp tác quốc tế, Cục ATBXHN đề xuất sửa đổi Luật NLNT hiện hành theo hướng thiết kế một luật tổng hợp, bao gồm các quy định về đẩy mạnh phát triển ứng dụng NLNT và các quy định về bảo đảm an toàn, an ninh, không phổ biến hạt nhân, ứng phó sự cố bức xạ, sự cố hạt nhân để bảo đảm khung pháp lý thống nhất, đồng bộ về NLNT, đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước về NLNT hiện tại và tương lai. Bảo đảm Luật NLNT đáp ứng các khuyến cáo cơ bản của IAEA về một đạo luật hạt nhân tổng hợp, góp phần tăng cường hợp tác quốc tế và hội nhập quốc tế trong bối cảnh toàn cầu hóa.

Ông Đinh Ngọc Quang, Trưởng phòng Pháp chế và Hợp tác quốc tế trình bày tại Hội nghị.

Hoạt động cấp phép về an toàn bức xạ, hạt nhân là nhiệm vụ chính trị quan trọng của Cục ATBXHN. Ông Nguyễn Tiến Mạnh, Phó trưởng phòng Cấp phép, Cục ATBXHN cho biết, trong thời gian qua, số lượng hồ sơ đề nghị cấp phép tăng trung bình khoảng 10% mỗi năm và Cục ATBXHN luôn chú trọng cải cách thủ tục hành chính và nâng cao chất lượng thẩm định trong hoạt động cấp phép và từng bước nâng cao công tác bảo đảm an toàn bức xạ, an ninh nguồn phóng xạ và nâng cao văn hóa an toàn, an ninh cho tổ chức, cá nhân.

Bà Nguyễn Thị Cẩm Nhung, Thanh tra Cục ATBXHN đã báo cáo tại Hội nghị về kết quả thanh tra và xử lý vi phạm trong lĩnh vực NLNT của Cục ATBXHN và Sở KH&CN các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương giai đoạn 2022-2024 đồng thời đánh giá kết quả đạt được, tồn tại, hạn chế và đưa ra một số đề xuất, kiến nghị, định hướng trong thời gian tới.

Phiên họp cũng được nghe các báo cáo về: Đánh giá 03 năm thực hiện Nghị định 142/2020/NĐ-CP quy định về việc tiến hành công việc bức xạ và hoạt động dịch vụ hỗ trợ ứng dụng NLNT và các văn bản hướng dẫn của Sở KH&CN Thành phố Hồ Chí Minh; Năng lực kỹ thuật trong hoạt động hỗ trợ cơ quan quản lý về an toàn bức xạ của Trung tâm Hỗ trợ kỹ thuật ATBXHN và Ứng phó sự cố; Công tác đảm bảo chất lượng (QA/QC) đối với các thiết bị y học hạt nhân, xạ trị và điện quang của Bệnh viện Ung bướu Thành phố Hồ Chí Minh; Quản lý liều chiếu xạ trong y tế: kinh nghiệm quốc tế và thực tiễn Việt Nam.

An ninh hạt nhân - Phóng xạ môi trường - Ứng phó sự cố

Tại Phiên họp An ninh hạt nhân - Phóng xạ môi trường - Ứng phó sự cố, bà Bùi Thị Thùy Anh, Phó Trưởng phòng Pháp chế và Hợp tác quốc tế, Cục ATBXHN có bài trình bày về hợp tác với Ban An ninh hạt nhân, Cơ quan NLNT quốc tế - IAEA trong quản lý vật liệu ngoài kiểm soát pháp quy (Material Out of Regulatory Control - MORC) tại Việt Nam. Bài trình bày đã giới thiệu cụ thể về các hoạt động hợp tác giữa Việt Nam và Ban An ninh hạt nhân IAEA trong quản lý vật liệu MORC tại Việt Nam, ý nghĩa và tầm quan trọng của các hoạt động này.

Ông Nguyễn Tuấn Khải, Cục trưởng Cục ATBXHN và ông Phạm Đức Khuê, Viện trưởng Viện Khoa học kỹ thuật hạt nhân đồng chủ toạ Phiên họp An ninh hạt nhân - Phóng xạ môi trường - Ứng phó sự cố.

Tăng cường hợp tác quốc tế trong các hoạt động đảm bảo an ninh hạt nhân, Hội nghị đã được nghe ông Fei Liu, đại diện Ban An ninh hạt nhân IAEA giới thiệu, cập nhật Dự án của IAEA về xây dựng năng lực ứng phó sự cố an ninh hạt nhân cho Việt Nam và đại diện Văn phòng An ninh nguồn phóng xạ, Bộ Năng lượng Hoa Kỳ (ORS/USDOE) chia sẻ các kết quả Hợp tác với các đối tác Việt Nam trong việc tăng cường quản lý an ninh nguồn phóng xạ.

Ông Fei Liu, đại diện Ban An ninh hạt nhân IAEA.

Chia sẻ kinh nghiệm của địa phương trong tăng cường công tác quản lý nhà nước về ATBXHN, ông Phan Đăng Chính, Phó Giám đốc Sở KH&CN Quảng Ninh trình bày về Xây dựng hệ thống quan trắc, cảnh báo phóng xạ môi trường và công tác diễn tập ứng phó sự cố tỉnh Quảng Ninh năm 2023. Ông Phạm Quốc Chính, đại diện Sở KH&CN Thái Nguyên báo cáo về đánh giá thực trạng, nguy cơ và đề xuất giải pháp đối với nguồn phóng xạ, vật liệu hạt nhân nằm ngoài kiểm soát tại các cơ sở xuất khẩu, nhập khẩu, sản xuất, tiêu thụ và tái chế phế thải kim loại, phôi thép trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên.  

Các đại biểu cũng đã nghe ông Nguyễn Hữu Quyết, Phó Viện trưởng Viện Khoa học và kỹ thuật hạt nhân báo cáo việc xây dựng nền phông phóng xạ gamma khu vực có khả năng chịu ảnh hưởng sớm bởi sự cố hạt nhân ngoài biên giới phía Bắc phục vụ công tác ứng phó sự cố; và TS. Bùi Duy Linh, Trung tâm Hỗ trợ kỹ thuật ATBXHN và Ứng phó sự cố, Cục ATBXHN báo cáo số liệu quan trắc phóng xạ của các trạm của Hiệp ước cấm thử vũ khí toàn diện (CTBT) gần Việt Nam trong giai đoạn 2021-2023...

Ông Nguyễn Hữu Quyết, Phó Viện trưởng Viện Khoa học và kỹ thuật hạt nhân.

Tại phiên bế mạc Hội nghị diễn ra chiều ngày 31/7/2024, có 5 báo cáo tham luận được trình bày và thảo luận.

Bà Nguyễn Tố Quyên, Phó Giám đốc Sở KH&CN Hà Nội và ông Lê Minh Tuấn, Chánh Văn phòng Cục ATBXHN đồng chủ toạ Phiên bế mạc Hội nghị.

Đánh giá cao các ý kiến đóng góp, thảo luận của đại biểu tham dự Hội nghị pháp quy hạt nhân toàn quốc lần thứ VI, ông Nguyễn Tuấn Khải, Cục trưởng Cục ATBXHN ghi nhận các báo cáo được trình bày cũng như các đề xuất, kiến nghị và trao đổi, thảo luận tại Hội nghị có ý nghĩa quan trọng cho Cục ATBXHN trong nhận biết những tồn tại, bất cập để tháo gỡ cho cơ sở, tăng cường phối hợp với địa phương, nhằm tiếp tục hoàn thiện, nâng cao vai trò và hiệu quả của công tác quản lý nhà nước về ATBXHN trong thời gian tới. Các báo cáo nhận được nhiều sự quan tâm và câu hỏi trao đổi thảo luận của các đại biểu tham dự tại Hội nghị.