Phối hợp kiểm tra, phát hiện chất phóng xạ tại các cửa khẩu

(Chinhphu.vn) – Liên Bộ Tài chính, Khoa học và Công nghệ vừa ban hành Thông tư 112/2015/TTLT-BTC-BKHCN hướng dẫn cơ chế phối hợp và xử lý trong việc kiểm tra, phát hiện chất phóng xạ đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh, trung chuyển vận chuyển bằng container; hành lý và hành khách nhập cảnh, quá cảnh tại các cửa khẩu, được thực hiện từ 15/9/2015.

 Quy định về trách nhiệm của cơ quan hải quan, Thông tư nêu rõ, tại các cửa khẩu đã được trang bị hệ thống kiểm tra phát hiện phóng xạ, cơ quan hải quan có trách nhiệm: Khi phát hiện hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh, trung chuyển; hành lý và hành khách nhập cảnh, quá cảnh chứa chất phóng xạ hoặc nhiễm phóng xạ thì cơ quan hải quan dừng làm thủ tục hải quan hoặc dừng thông quan hàng hóa, hành lý và thông báo cho chủ hàng, người khai hải quan hoặc hành khách.

Đồng thời phối hợp với Cục An toàn bức xạ và hạt nhân để xử lý bằng các biện pháp sau đây: Áp dụng ngay các biện pháp bảo đảm an toàn cần thiết theo hướng dẫn của Cục An toàn bức xạ hạt nhân nhằm hạn chế đến mức thấp nhất tác hại đối với con người, môi trường; Áp dụng các biện pháp loại bỏ chất phóng xạ, tẩy xạ hàng hóa chứa chất phóng xạ hoặc nhiễm phóng xạ, trừ trường hợp tái xuất ngay.

Thông báo và phối hợp với doanh nghiệp kinh doanh cảng và các cơ quan quản lý tại cảng biển, cảng hàng không quốc tế, các khu vực cửa khẩu có trang bị hệ thống kiểm tra phát hiện phóng xạ biết để kiểm soát việc thực hiện các biện pháp quy định trên.

Sau khi áp dụng các biện pháp quy định, căn cứ ý kiến của Cục An toàn bức xạ và hạt nhân, nếu hàng hóa đủ điều kiện xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh, trung chuyển; hành lý và hành khách đủ điều kiện nhập cảnh, quá cảnh thì tiếp tục cho làm thủ tục thông quan hàng hóa, hành lý và cho phép hành khách nhập cảnh, quá cảnh; trường hợp không đủ điều kiện thì căn cứ ý kiến của Cục An toàn bức xạ và hạt nhân để thực hiện các biện pháp xử lý theo quy định.

Theo Thông tư, khi có yêu cầu của cơ quan hải quan, Cục An toàn bức xạ và hạt nhân có trách nhiệm: Chậm nhất trong vòng 04 giờ kể từ khi nhận được yêu cầu của cơ quan hải quan, thực hiện đánh giá cảnh báo phát ra từ hệ thống kiểm tra phát hiện phóng xạ; xác định nhận diện hoặc phân loại vật liệu phóng xạ, vật liệu hạt nhân và hướng dẫn công chức hải quan cửa khẩu bằng biện pháp nhanh nhất (qua điện thoại, fax) phương án xử lý như cách ly, niêm phong hoặc biện pháp khác.

Trong trường hợp phát hiện phóng xạ vượt mức an toàn và cần hỗ trợ trực tiếp, kịp thời cử đại diện với trang thiết bị cần thiết đến hiện trường xử lý.

Khi tới hiện trường, Cục An toàn bức xạ và hạt nhân thực hiện các hoạt động sau: Thực hiện cách ly, niêm phong vật liệu phóng xạ nếu thấy cần thiết; Phối hợp với cơ quan hải quan, cơ quan công an và các cơ quan liên quan thu giữ nguồn phóng xạ, vật liệu phóng xạ theo đúng quy trình kỹ thuật nếu giá trị suất liều ở mức cao bất thường hoặc phát hiện nguồn phóng xạ phát bức xạ Neutron và các vật liệu hạt nhân đặc biệt, để vận chuyển đến nơi lưu giữ bảo đảm an toàn, an ninh.

Kết thúc quá trình xử lý, Cục An toàn bức xạ và hạt nhân kịp thời thông báo cho cơ quan hải quan về điều kiện hàng hóa được phép xuất khẩu, nhập khẩu hoặc không được phép xuất khẩu, nhập khẩu để cơ quan hải quan thực hiện các biện pháp xử lý theo quy định.

Thông tư này có hiệu lực thi hành từ 15/9/2015.

Khánh Linh